سایفون طرح Hario
مشخصات کلی
سایفونبه معنی قوری دارای خلاء است که بر اساس قانون انبساط و انقباض گازها عمل میکند . این دستگاه با استفاده از فشار بخار آب و خلاء موجود درون ظرفها قهوهای به روش غوطهوری ( فیلتری ) به شما ارائه میدهد . سایفون همانند فرنچ پرس و V60 یکی دیگر از قهوه سازهای نسل سوم به شمار میرود که با استفاده از روش فیلتری قهوه را دم میکند .
طرز تهیه قهوه سایفون
- قهوه را میکشیم. اینکه چقدر قهوه لازم است و برای چه مدت باید دم بکشد، به خیلی چیزها بستگی دارد. بخشی از سرگرمی کار در این است که دستتان باز است و میتوانید آزمون و خطا کنید و عددهای دلخواهتان را برای قهوههای محبوبتان در بیاورید. اما بار اول میتوانید با نسبت ۱:۱۷ وزنی آب به قهوه شروع کنید. یعنی به ازای هر هفده گرم (یا سیسی) آب، یک گرم قهوه لازم داریم. اصل اساسی دمکردنِ قهوه هم این است که از نسبتهای وزنی باید بهره ببریم. چرا نباید از نسبت حجمی استفاده کرد و مثلاً گفت سه قاشق قهوه؟ چون خیلی ساده چگالی قهوههای مختلف متفاوت است.
نسبت معروف دیگری که در کلیهی روشهای دمی پیشنهاد میشود، ۵۵ تا ۶۵ گرم قهوه به ازای یک لیتر آب است.
- قهوه را آسیاب متوسط میکنیم: کمی درشتتر از آسیابِ اسپرسو و ریزتر از قهوهی قطرهچکانی (drip).
- حباب را روی پایه میگذاریم و داخلش آب میریزیم.
- منبع حرارت را روشن میکنیم. اگر از چراغ الکلی استفاده میکنید، میتوانید آب را روی گاز جوش بیارید و بعد داخل حباب بریزید تا در زمان جوش آوردن آب صرفهجویی شود.
آب از حباب و از طریق لولهی قیف به درون خود قیف میرود. سفیدی بین قیف و حباب، صافیست. اگر دقت کنید میبینید که صافی با فنر به ته لوله محکم شده.
- وقتی آب شروع به بخار شدن کرد، صافی را جا میاندازیم و فنر را از داخل قیف رد میکنیم و به تهِ لولهی قیف محکم.
- حالا قیف را خیلی راحت داخل حباب جا میاندازیم. اکنون لولهی قیف در داخل آب درون حباب است—یعنی پایین سطح آب و نزدیک کف حباب.
- همین که حرارت از پایین به دستگاه وارد میشود، بخار آبی که داخل حباب جمع شده، کمکم به سطح آب فشار میآورد و آب را از داخل لولهی قیف به بالا و دورن قیف میفرستد. بعد از زمان کوتاهی تقریبا همهی آب حباب درون قیف میرود—بهجز اندکی که با سرسختی همان پایین میمانَد؛ حالا در این مرحله باید حرارت را کم کنیم.اگر منبع حرارتتان گازی یا برقی و قابل تنظیم باشد، کارتان راحتتر است. کافیست فتیله را کم کنید تا حرارت کنترل شود. اما اگر از چراغ الکلی استفاده میکنید، تنظیم حرارت خیلی راحت نیست. تنها کاری که میتوانید بکنید این است که شعلهی مستقیم را دور کنید. در واقع بهجای اینکه شعله زیر حباب متمرکز باشد، بیشتر با دیوارهی حباب در تماس خواهد بود. دقت کنید که شعله را نباید بردارید چراکه آب از لوله پایین خواهد آمد و روز از نو روزی از نو. هدف صرفا این است که دمای آب را در قیف حدود هشتاد و پنج تا نود درجه نگه داریم. بنابراین آب در قیف نباید بجوشد؛ ولی همزمان نباید حباب آنقدر سرد شود که آب از لوله به پایین برگردد.
- قهوهی آسیابشده را در قیفِ حاویِ آبِ خوشدما (معمولا هشتاد و پنج تا نود همانطور که گفتیم؛ اما دمای درست به قهوهتان بستگی دارد) بریزید. اگر خیلی حرفهای هستید، قبل از ریختن قهوه با دماسنج دمای آب درون قیف را میتوانید اندازه بگیرید. بعد از افزودن قهوهی آسیابشده آهسته با چوبی، سیخی، چیزی (ولی نه با انگشت!) قهوه را هم میزنیم تا همهی ذرات قهوه در آب شناور شوند.
منبع حرارت – چراغ الکلی – خاموش است. خلاء درون حباب باعث میشود قهوهی دمکشیده از داخل قیف و از طریق لولهی قیف بعد از عبور از صافی به حباب برگردد. عکس از مولف.
- صبر میکنیم. چقدر؟ زمان استانداردی وجود ندارد. برای شروع با هفتاد ثانیه آغاز کنید و بعدا قضاوت کنید که نوشیدنیتان کمدم یا پردم نشده باشد. بسته به قضاوتتان زمان را در دورِ بعد تنظیم کنید.
- حالا منبع دما را دور میکنیم و بلافاصله با سیخی، چوبی، ته قاشقی یا هر چیز دیگری جز انگشت قهوهی داخل قیف را همِ سریع و خوبی میزنیم.
- خلاء داخل حباب بعد از حذف منبع قهوه باعث میشود که قهوهی دمکشیده از قیف به حباب برگردد. اما چون سرِ راه صافی گذاشتهایم، قهوهی آسیابشده بالا میمانَد و نوشیدنی حاصل، قهوهی شفاف و خوشرنگی خواهد بود که در حباب جمع میشود.
- عموما پایههای سایفون طوری طراحی شدهاند که میشود از آن به عنوان پارچ استفاده کرد. پایه را برمیداریم و قهوه را مستقیم از توی حباب توی لیوان میریزیم.
عطر
طعم
مزه
باریستا
سایفون
قهوه